Dự án Lào Cai - Hải Phòng được đầu tư là đường sắt cấp 1, đường đôi khổ 1.435 mm, tốc độ thiết kế tuyến chính dưới 200 km/giờ. Đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội có tốc độ thiết kế 120 km/giờ; các đoạn tuyến nối, tuyến nhánh 80 km/giờ. Tốc độ khai thác giai đoạn 1 đường đơn là 160 km/giờ tàu khách và 120 km/giờ tàu hàng.
Tổng chiều dài tuyến đường sắt mới khoảng 403,1 km, gồm tuyến chính 388,1 km và 2 tuyến nhánh 15 km. Địa điểm thực hiện dự án tại 9 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng. Theo tính toán sơ bộ, dự án có tổng mức đầu tư khoảng 194.929 tỉ đồng (hơn 8 tỉ USD).
Dự án này được thực hiện theo hình thức đầu tư công. Nguồn vốn sử dụng gồm vốn ngân sách, nguồn tăng thu tiết kiệm chi, thu từ phát triển quỹ đất, phát hành trái phiếu, vốn ODA và vốn vay ưu đãi với lãi suất hợp lý. Dự án dự kiến triển khai đầu tư năm 2026 và cơ bản hoàn thành xây dựng vào năm 2030.
Ảnh ga Lào Cai
Dự án nhằm xây dựng mới tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn 1.435 mm, điện khí hóa, kết nối với Trung Quốc và khu vực cảng biển Hải Phòng. Nhà tài trợ vốn dự kiến là Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (China Eximbank).
Trước đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải báo cáo Chính phủ, cấp có thẩm quyền cho chủ trương đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong tháng 1/2025; bảo đảm hoàn thành các quy trình, cần thiết để khởi công dự án trước ngày 10/12.
Đường sắt quốc gia trục Đông - Tây nối cảng biển phía đông tại Hải Phòng với vùng Tây Bắc hiện có hai tuyến chính là Hà Nội - Hải Phòng và Hà Nội - Lào Cai, nhưng khổ đường hẹp 1.000 mm, tiêu chuẩn kỹ thuật và năng lực vận tải thấp, không đáp ứng nhu cầu vận tải tăng cao trong tương lai. Trong khi đó, trục đường sắt Đông - Tây hiện chiếm gần 50% khối lượng vận tải cả hành khách và hàng hóa của hệ thống đường sắt quốc gia.
Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ góp phần nâng cao năng lực vận chuyển của tuyến đường sắt trục Đông - Tây nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải bằng đường sắt, kết nối đường sắt quốc gia với các cảng biển, các khu công nghiệp tập trung, khu du lịch, đáp ứng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thủ tướng Chính phủ ngày 4-2 đã ký ban hành Chỉ thị 03 yêu cầu thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Ất Tỵ 2025. Theo đó, Thủ tướng giao Bộ GTVT phấn đấu hoàn thành thủ tục, khởi công dự án Lào Cai - Hải Phòng trong năm 2025.
Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương khẩn trương hướng dẫn phạm vi, đối tượng để phấn đấu tiết kiệm thêm khoảng 10% chi thường xuyên tăng thêm dự toán năm 2025 so với dự toán năm 2024 để bổ sung nguồn vốn đầu tư cho tuyến đường sắt này.
